Nofication: Tổng kết Triển lãm Vietstock 2024
View more
21.10
23.10
2026
Saigon Exhibition & Convention Center - SECC
799 Nguyen Van Linh, HCMC, Vietnam
Ngành chăn nuôi Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ với hệ thống quy định ngày càng hoàn thiện và nghiêm ngặt. Từ Luật Chăn nuôi 2018 đến các tiêu chuẩn VietGAP, từ quản lý thức ăn chăn nuôi đến phòng chống dịch bệnh – mỗi khía cạnh đều có những quy định cụ thể mà doanh nghiệp cần nắm rõ. Bài viết này cung cấp hướng dẫn toàn diện từ A-Z về các quy định chăn nuôi, giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng pháp luật và phát triển bền vững.
Điều hướng nhanh:
Luật Chăn nuôi số 32/2018/QH14 được Quốc hội thông qua ngày 19/11/2018 và có hiệu lực từ 01/01/2020, thay thế cho Pháp lệnh Giống vật nuôi năm 2004. Đây là văn bản pháp luật quan trọng nhất điều chỉnh hoạt động chăn nuôi tại Việt Nam, gồm 8 chương và 87 điều theo công bố chính thức từ Quốc hội, và đã được sửa đổi, bổ sung qua Nghị định 46/2022/NĐ-CP để hoàn thiện các quy định về thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y và vệ sinh thú y
Luật này không chỉ đơn thuần là tập hợp các quy định hành chính, mà còn tạo ra khung pháp lý toàn diện để phát triển ngành chăn nuôi theo hướng hiện đại, bền vững và an toàn. Đối với doanh nghiệp, việc hiểu rõ và tuân thủ luật này là điều kiện tiên quyết để hoạt động hợp pháp và tránh các rủi ro pháp lý.
Đăng ký cơ sở chăn nuôi: Các cơ sở chăn nuôi tập trung với quy mô nhất định phải đăng ký với cơ quan chức năng theo quy định của Luật Chăn nuôi 2018. Việc không đăng ký có thể dẫn đến xử phạt hành chính và buộc dừng hoạt động.
Giấy phép môi trường: Trang trại chăn nuôi có diện tích và quy mô nhất định phải có giấy phép môi trường hoặc đánh giá tác động môi trường. Đây là yêu cầu bắt buộc theo Luật Bảo vệ môi trường và các nghị định hướng dẫn.
Chứng nhận VietGAP: Đối với các sản phẩm muốn xuất khẩu hoặc cung cấp cho hệ thống siêu thị lớn, chứng nhận VietGAP là điều kiện cần thiết để sản phẩm được lưu thông theo yêu cầu của thị trường.
Luật Chăn nuôi 2018 phân loại hoạt động chăn nuôi thành các hình thức chính:
Chăn nuôi hộ gia đình: Quy mô nhỏ, chủ yếu phục vụ nhu cầu gia đình hoặc bán ra thị trường địa phương. Hình thức này có quy định đơn giản hơn về thủ tục hành chính.
Chăn nuôi tập trung: Quy mô lớn hơn, có tính chất sản xuất hàng hóa rõ ràng. Yêu cầu đầy đủ các giấy tờ pháp lý, đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường, an toàn sinh học và chất lượng sản phẩm.
Tiêu chí phân loại dựa trên quy mô đàn vật nuôi, diện tích chuồng trại và mục đích sản xuất theo quy định chi tiết tại các điều khoản của Luật. Việc xác định đúng hình thức chăn nuôi giúp doanh nghiệp biết mình thuộc nhóm đối tượng nào và cần tuân thủ những quy định cụ thể nào.
Quyền được hưởng:
Nghĩa vụ phải thực hiện:
VietGAP (Vietnamese Good Agricultural Practices) là bộ tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt của Việt Nam, áp dụng cho cả trồng trọt và chăn nuôi theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đối với chăn nuôi, VietGAP quy định các yêu cầu về quy trình sản xuất, an toàn thực phẩm, môi trường và truy xuất nguồn gốc.
So với GlobalGAP – tiêu chuẩn quốc tế được công nhận rộng rãi, VietGAP có một số điểm khác biệt:
Phạm vi áp dụng: VietGAP được thiết kế phù hợp với điều kiện Việt Nam, trong khi GlobalGAP là tiêu chuẩn toàn cầu với yêu cầu nghiêm ngặt hơn về quy trình và giám sát.
Thời hạn hiệu lực: Chứng nhận VietGAP có hiệu lực tối đa 3 năm theo quy định trong TCVN 11892-1:2017 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, với điều kiện phải được giám sát định kỳ hàng năm, trong khi GlobalGAP thường có hiệu lực 1 năm.
VietGAP chăn nuôi hiện áp dụng cho các loại vật nuôi chính:
Mỗi loại vật nuôi có bộ tiêu chuẩn cụ thể phù hợp với đặc điểm sinh lý và quy trình chăn nuôi riêng, được quy định chi tiết trong các thông tư kỹ thuật của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.
Kỹ thuật sản xuất:
Đây là tiêu chí đánh giá cơ sở vật chất và quy trình kỹ thuật. Chuồng trại phải đảm bảo diện tích tối thiểu trên mỗi con vật nuôi, có hệ thống thông gió tốt và ánh sáng phù hợp theo tiêu chuẩn kỹ thuật. Nguồn nước sử dụng cho vật nuôi phải đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy chuẩn. Giống vật nuôi phải có nguồn gốc rõ ràng từ các cơ sở được cấp phép.
Môi trường lao động:
Trang trại phải đảm bảo điều kiện làm việc an toàn cho người lao động. Trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ lao động khi làm việc. Tuân thủ các quy định về an toàn lao động và vệ sinh lao động theo Bộ luật Lao động.
An toàn thực phẩm:
Đây là tiêu chí quan trọng nhất, tập trung vào việc đảm bảo sản phẩm chăn nuôi an toàn cho người tiêu dùng. Sản phẩm không được có tồn dư kháng sinh vượt mức cho phép theo QCVN. Tuyệt đối không sử dụng các chất cấm theo danh mục của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Chỉ sử dụng thuốc thú y có trong danh mục được phép và tuân thủ thời gian ngừng thuốc trước khi giết mổ.
Truy xuất nguồn gốc:
Trang trại phải có hệ thống ghi chép đầy đủ trong nhật ký chăn nuôi, bao gồm: nguồn gốc con giống, loại thức ăn sử dụng, lịch sử sử dụng thuốc thú y, và các hoạt động chăm sóc hàng ngày. Mỗi cơ sở chăn nuôi được cấp mã số riêng. Sản phẩm khi xuất ra thị trường phải có tem truy xuất nguồn gốc.
Bước 1: Đăng ký với tổ chức chứng nhận
Doanh nghiệp liên hệ với các tổ chức chứng nhận được Bộ Nông nghiệp và Môi trường công nhận. Chuẩn bị hồ sơ ban đầu bao gồm: Giấy phép đăng ký kinh doanh, sơ đồ mặt bằng trang trại, nhật ký chăn nuôi để chứng minh trang trại đã vận hành ổn định.
Bước 2: Ký hợp đồng chứng nhận
Sau khi tổ chức chứng nhận xem xét hồ sơ sơ bộ, hai bên ký hợp đồng chứng nhận. Thời gian thẩm định thường kéo dài theo quy trình chuẩn của từng tổ chức chứng nhận.
Bước 3: Chuẩn bị hệ thống sản xuất
Đây là giai đoạn trang trại cải tạo, nâng cấp để đáp ứng các tiêu chuẩn VietGAP. Có thể cần cải tạo chuồng trại, xây dựng hoặc nâng cấp hệ thống xử lý chất thải, và đào tạo nhân viên về quy trình vận hành theo tiêu chuẩn.
Bước 4: Đánh giá hồ sơ
Tổ chức chứng nhận kiểm tra đánh giá hồ sơ chi tiết và có thể yêu cầu bổ sung tài liệu nếu cần. Đồng thời tiến hành thanh tra thực địa tại trang trại để đánh giá thực tế so với tiêu chuẩn.
Bước 5: Cấp chứng nhận
Nếu đạt yêu cầu, tổ chức chứng nhận cấp Giấy chứng nhận VietGAP có hiệu lực tối đa 3 năm với điều kiện phải được giám sát định kỳ hàng năm.Doanh nghiệp được quyền sử dụng logo VietGAP trên sản phẩm và tài liệu marketing.
Bước 6: Giám sát định kỳ
Trong thời gian hiệu lực của chứng nhận, tổ chức chứng nhận sẽ tiến hành kiểm tra giám sát định kỳ để đảm bảo trang trại duy trì các tiêu chuẩn.
Bước 7: Tái chứng nhận
Trước khi hết hiệu lực, doanh nghiệp cần làm thủ tục tái chứng nhận để tiếp tục được sử dụng chứng nhận VietGAP.
Tăng giá trị sản phẩm: Sản phẩm có chứng nhận VietGAP thường được thị trường chấp nhận với mức giá cao hơn so với sản phẩm thông thường, do người tiêu dùng tin tưởng vào chất lượng và an toàn.
Dễ tiếp cận thị trường hiện đại: Các hệ thống siêu thị lớn thường ưu tiên hoặc yêu cầu sản phẩm phải có chứng nhận VietGAP hoặc tương đương.
Cơ hội xuất khẩu: VietGAP được công nhận trong khu vực, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu sang các thị trường có yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng.
Tiếp cận vốn vay ưu đãi: Nhiều ngân hàng có chính sách cho vay với lãi suất ưu đãi đối với các trang trại đạt chứng nhận VietGAP theo chương trình hỗ trợ phát triển nông nghiệp.
Quản lý thức ăn chăn nuôi được quy định chi tiết trong Chương III của Luật Chăn nuôi 2018, cùng với các văn bản hướng dẫn như Thông tư số 04/2020/TT-BNNMT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và Thông tư số 21/2019/TT-BNNMT hướng dẫn chi tiết về sản xuất, kinh doanh thức ăn chăn nuôi.
Các quy định này nhằm đảm bảo thức ăn chăn nuôi an toàn, đủ dinh dưỡng và không gây hại cho vật nuôi cũng như người tiêu dùng cuối cùng.
Theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, một số chất bị nghiêm cấm sử dụng trong chăn nuôi:
Các chất tạo nạc bất hợp pháp: Các chất như Salbutamol và Ractopamine bị nghiêm cấm sử dụng do gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Việc sử dụng các chất này có mức xử phạt cao theo quy định của pháp luật.
Kháng sinh làm chất kích thích tăng trưởng: Từ 01/01/2021, Việt Nam chính thức cấm sử dụng kháng sinh như chất bổ sung vào thức ăn để kích thích tăng trưởng (AGP – Antibiotic Growth Promoters). Quan trọng hơn, từ 01/01/2026, kháng sinh chỉ được phép sử dụng cho mục đích điều trị bệnh, không được dùng để phòng bệnh theo lộ trình của Bộ Nông nghiệp và Môi trường Điều này tuân theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm hạn chế tình trạng kháng kháng sinh.
Nguyên tắc “4 Đúng”:
Danh mục kháng sinh được phép: Bao gồm các kháng sinh được quy định cụ thể trong danh mục của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chỉ được sử dụng với mục đích điều trị bệnh, không được dùng để kích thích tăng trưởng.
Các nhà sản xuất, nhập khẩu và phân phối thức ăn chăn nuôi phải thực hiện công bố hợp quy sản phẩm theo quy định. Quy trình này dựa trên tự đánh giá của doanh nghiệp hoặc kết quả từ tổ chức đánh giá sự phù hợp được chỉ định.
Việc công bố hợp quy phải tuân thủ đúng thời hạn và trình tự theo quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Dịch tả lợn châu Phi (ASF) đã và đang là thách thức lớn đối với ngành chăn nuôi lợn Việt Nam. Năm 2019, dịch bùng phát mạnh trên toàn quốc, gây thiệt hại nặng nề theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Nhờ nỗ lực kiểm soát dịch bệnh quyết liệt, số ổ dịch đã giảm đáng kể so với giai đoạn bùng phát năm 2019. Tuy nhiên, tình hình vẫn còn phức tạp với sự xuất hiện của chủng virus mới (genotype I-II) vào năm 2024-2025, đòi hỏi các trang trại phải duy trì nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học. Hiện nay, Việt Nam đã xây dựng và duy trì nhiều vùng được công nhận không có dịch bệnh, tạo điều kiện cho ngành chăn nuôi lợn phục hồi và phát triển.
Hiện nay, Việt Nam đã xây dựng và duy trì nhiều vùng được công nhận không có dịch bệnh, tạo điều kiện cho ngành chăn nuôi lợn phục hồi và phát triển.
An toàn sinh học (Biosecurity) đã trở thành yêu cầu quan trọng đối với các trang trại chăn nuôi lợn. Khung pháp lý về an toàn sinh học được quy định trong Thông tư số 07/2016/TT-BNNMT và các văn bản hướng dẫn liên quan của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Các nguyên tắc cốt lõi của an toàn sinh học:
An toàn sinh học vật lý: Trang trại phải có hàng rào cách ly chắc chắn, cổng vào có hệ thống khử trùng, và khu vực thay đồ riêng biệt cho nhân viên và khách vào trang trại.
Kiểm soát nguồn lây nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh từ bên ngoài. Vệ sinh khử trùng chuồng trại thường xuyên. Cách ly vật nuôi mới mua trước khi đưa vào đàn chính.
Quản lý nguồn nước và thức ăn: Nước uống cho lợn phải đạt tiêu chuẩn chất lượng theo QCVN. Thức ăn phải đảm bảo an toàn, tránh nguồn lây bệnh.
Quản lý chất thải: Xây dựng hệ thống xử lý chất thải khép kín. Xác động vật chết phải được xử lý đúng quy định về vệ sinh thú y.
Giám sát sức khỏe: Theo dõi tình trạng sức khỏe đàn vật nuôi hàng ngày, ghi chép đầy đủ trong nhật ký. Báo cáo ngay lập tức khi phát hiện dấu hiệu bất thường theo quy định về khai báo dịch bệnh.
Được công nhận là vùng không dịch bệnh mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho trang trại:
Quy trình đăng ký vùng không dịch bệnh bao gồm: nộp hồ sơ lên Sở Nông nghiệp và Môi trường, trải qua quá trình thẩm định hiện trường, và phải duy trì không có dịch bệnh trong thời gian giám sát theo quy định trước khi được cấp giấy chứng nhận.
Ngành chăn nuôi là một trong những nguồn cần được quản lý chặt chẽ về môi trường. Chất thải từ chăn nuôi nếu không được xử lý đúng cách có thể gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Bên cạnh đó, nhiều thị trường xuất khẩu lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản ngày càng yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn môi trường đối với sản phẩm nhập khẩu, buộc các doanh nghiệp trong nước phải nâng cao tiêu chuẩn xử lý môi trường.
Các trang trại chăn nuôi phải xử lý chất thải đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 62:2025/BTNMT (có hiệu lực từ 01/09/2025) trước khi xả thải theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường. Quy chuẩn mới này có các thông số kỹ thuật chặt chẽ hơn về nước thải chăn nuôi. Các thông số quan trọng cần kiểm soát được quy định chi tiết trong các QCVN về môi trường.
Để đạt được tiêu chuẩn này, trang trại cần đầu tư vào hệ thống xử lý chất thải phù hợp với quy mô và loại hình sản xuất.
Biogas không chỉ giúp xử lý chất thải mà còn tạo ra năng lượng tái tạo, giảm chi phí sản xuất. Khí sinh học có thể sử dụng cho nhiều mục đích, trong khi bã thải sau khi lên men là phân bón hữu cơ chất lượng.
Chính phủ có nhiều chính sách khuyến khích nông dân xây dựng hầm biogas, bao gồm hỗ trợ vốn và hướng dẫn kỹ thuật thông qua các chương trình phát triển nông nghiệp bền vững. Đầu tư vào biogas không chỉ giúp tuân thủ quy định môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế lâu dài.
Hiểu rõ các quy định chăn nuôi và biết cách tuân thủ đúng đắn là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp phát triển bền vững trong bối cảnh ngành chăn nuôi Việt Nam ngày càng chuyên nghiệp hóa. Từ Luật Chăn nuôi 2018 đến các tiêu chuẩn VietGAP, từ quản lý thức ăn chăn nuôi đến phòng chống dịch bệnh và bảo vệ môi trường – mỗi khía cạnh đều cần được quan tâm đúng mức.
Việc cập nhật và theo dõi các quy định mới, học hỏi kinh nghiệm thực tiễn từ các chuyên gia và kết nối với cộng đồng ngành là điều cần thiết. Các diễn đàn trao đổi chuyên môn và triển lãm ngành đóng vai trò quan trọng trong việc chia sẻ kiến thức và cập nhật xu hướng.
VIETSTOCK 2026 – Triển Lãm Quốc Tế Chuyên Ngành Chăn Nuôi, Thức Ăn Chăn Nuôi & Chế Biến Thịt tại Việt Nam sẽ là nơi lý tưởng để bạn:
Với dự kiến quy mô 300 thương hiệu, 13.000 khách tham quan chuyên ngành đến từ nhiều quốc gia, trên diện tích trưng bày lớn hơn bao giờ hết. VIETSTOCK 2026 là sự kiện quan trọng trong năm tới đối với cộng đồng chăn nuôi Việt Nam.
Thời gian: 21 tháng 10 đến 23 tháng 10 năm 2026
Địa điểm: Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn (SECC), 799 Nguyễn Văn Linh, TP. Hồ Chí Minh.
Đăng ký ngay để nâng cao hiểu biết về quy định và phát triển trang trại theo hướng chuyên nghiệp:
Thông tin liên hệ Ban tổ chức:
