Ngành chăn nuôi Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng trong thập kỷ qua. Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sản lượng thịt các loại tăng trưởng mạnh trong thập kỷ qua, sản lượng trứng tăng gần 2,5 lần, và sản lượng thịt lợn đứng thứ 6 thế giới với khoảng 3% tổng sản lượng toàn cầu.
Tuy nhiên, cùng với sự tăng trưởng này là những thách thức lớn về an toàn thực phẩm.
Vấn đề an toàn thực phẩm chăn nuôi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng trong nước mà còn tác động trực tiếp đến khả năng cạnh tranh và xuất khẩu của ngành. Nhiều lô hàng xuất khẩu đã bị trả về hoặc từ chối do không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế.
Tác động đến sức khỏe cộng đồng: Các vấn đề về tồn dư kháng sinh, vi sinh vật gây bệnh, và chất cấm trong sản phẩm chăn nuôi có thể gây ra các bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt ảnh hưởng đến nhóm dễ bị tổn thương như trẻ em, phụ nữ mang thai, và người cao tuổi.
Rủi ro kháng thuốc kháng sinh (AMR): Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo về tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang gia tăng trên toàn cầu. Việc sử dụng kháng sinh không hợp lý trong chăn nuôi là một trong những nguyên nhân góp phần vào vấn đề này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang trở thành “đại dịch thầm lặng” tại Việt Nam. Báo cáo năm 2024 cho thấy tỷ lệ kháng thuốc tại Việt Nam thuộc nhóm cao nhất khu vực Đông Nam Á.
Ảnh hưởng đến xuất khẩu: Các thị trường xuất khẩu như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm. Không đáp ứng các tiêu chuẩn này có nghĩa là mất đi cơ hội tiếp cận các thị trường có giá trị cao.

Việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi Việt Nam đang là vấn đề được các cơ quan chức năng quan tâm đặc biệt. Kháng sinh không chỉ được dùng để điều trị bệnh mà còn được sử dụng như chất kích thích tăng trưởng và phòng bệnh.
Nguyên nhân của tình trạng này:
Hậu quả:
Theo Cục Chăn nuôi và thú y, phần lớn trang trại chăn nuôi ở Việt Nam là các hộ quy mô nhỏ, với điều kiện cơ sở vật chất hạn chế và kiến thức kỹ thuật chưa đầy đủ. Điều này tạo ra nhiều thách thức:
Chuỗi cung ứng sản phẩm chăn nuôi ở Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào hệ thống chợ truyền thống, nơi việc kiểm soát nguồn gốc và chất lượng rất khó khăn. Sự thiếu minh bạch này tạo ra khoảng trống cho các sản phẩm không đảm bảo chất lượng lọt vào thị trường.
Tồn dư kháng sinh là lượng kháng sinh còn lại trong mô, nội tạng hoặc sản phẩm động vật sau khi sử dụng thuốc điều trị hoặc phòng bệnh. Khi không tuân thủ đúng thời gian ngưng thuốc trước khi giết mổ, kháng sinh sẽ tích lũy trong sản phẩm thịt.
Các yếu tố dẫn đến tồn dư:
Kháng thuốc kháng sinh (AMR): Đây là mối lo ngại lớn nhất. Khi cơ thể tiếp xúc thường xuyên với lượng nhỏ kháng sinh qua thực phẩm, vi khuẩn trong cơ thể dần phát triển khả năng kháng lại các loại kháng sinh. Kết quả là khi mắc bệnh, các loại kháng sinh thông thường có thể không còn hiệu quả.
Phản ứng dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với các loại kháng sinh nhất định. Việc tiếp xúc qua thực phẩm có thể gây ra các phản ứng dị ứng không mong muốn.
Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: Kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong đường ruột, dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh và các vấn đề về tiêu hóa.
Nhóm nguy cơ cao:

Nghị định này quy định về quản lý thuốc thú y, trong đó có những điểm quan trọng:
Cấm sử dụng kháng sinh làm chất kích thích tăng trưởng: Từ 01/01/2020, việc sử dụng kháng sinh như chất kích thích tăng trưởng trong thức ăn chăn nuôi bị cấm hoàn toàn.
Lộ trình loại bỏ các kháng sinh quan trọng: Các kháng sinh thuộc danh mục quan trọng cao của WHO như Colistin và Fluoroquinolones đang được loại bỏ dần theo lộ trình.
Xử phạt vi phạm: Vi phạm về sử dụng kháng sinh không đúng quy định sẽ bị xử phạt nghiêm, kèm theo tịch thu sản phẩm và có thể đình chỉ hoạt động.
Thông tư này quy định về quản lý việc sử dụng thuốc thú y:
Yêu cầu về đơn thuốc:
Thời gian ngưng thuốc:
Các cơ quan quản lý đang tăng cường:
VietGAP (Vietnamese Good Agricultural Practices) là bộ tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt được xây dựng dựa trên các nguyên tắc quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam.
Về kinh tế:
Về thị trường:
Về bền vững:
Bước 1: Tự đánh giá
Bước 2: Cải tạo cơ sở vật chất
Bước 3: Đào tạo nhân viên
Bước 4: Lập hồ sơ và tài liệu
Bước 5: Kiểm tra và cấp chứng chỉ

HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) là hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tập trung vào phòng ngừa thay vì kiểm tra sản phẩm cuối cùng.
HACCP phù hợp cho:
| Tiêu chí | VietGAP | HACCP |
| Phạm vi áp dụng | Trang trại chăn nuôi | Chế biến, giết mổ |
| Tính bắt buộc | Tự nguyện (khuyến khích) | Bắt buộc với cơ sở high-risk |
| Độ phức tạp | Trung bình | Cao |
| Yêu cầu kỹ thuật | Vừa phải | Cao |
| Phù hợp | Hộ nhỏ, vừa | Doanh nghiệp lớn |
Nên chọn VietGAP khi:
Nên chọn HACCP khi:
Có thể kết hợp cả hai: Nhiều doanh nghiệp áp dụng VietGAP ở khâu chăn nuôi và HACCP ở khâu chế biến để đảm bảo an toàn toàn diện.

Khi quyết định đầu tư vào các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, doanh nghiệp cần xem xét:
Chi phí đầu tư ban đầu:
Chi phí vận hành định kỳ:
Tăng giá bán: Sản phẩm có chứng nhận VietGAP hoặc HACCP thường được bán với giá cao hơn sản phẩm thông thường. Mức tăng phụ thuộc vào kênh phân phối và chất lượng sản phẩm.
Tiếp cận thị trường mới:
Giảm tổn thất:
Tăng uy tín thương hiệu:
Thách thức: Chi phí đầu tư ban đầu có thể lớn, đặc biệt với các hộ chăn nuôi nhỏ.
Giải pháp:
Thách thức: Nhiều nông dân chưa quen với các quy trình quản lý hiện đại, hồ sơ tài liệu phức tạp.
Giải pháp:
Thách thức: Lo ngại đầu tư nhưng không bán được giá cao hơn.
Giải pháp:

Kiểm tra đơn giản:
Bảo quản đúng cách:
Chế biến an toàn:
Mã QR đang trở thành công cụ phổ biến giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra nguồn gốc sản phẩm:
Cách sử dụng:
Lợi ích:
Một số doanh nghiệp lớn đã bắt đầu áp dụng công nghệ blockchain để ghi nhận toàn bộ hành trình sản phẩm từ trang trại đến người tiêu dùng. Ưu điểm của blockchain là tính bất biến và minh bạch tuyệt đối.
Nhiều ứng dụng di động đã ra đời để hỗ trợ người tiêu dùng:

Q: VietGAP có bắt buộc không? A: Hiện tại VietGAP là tự nguyện, nhưng đang trở thành yêu cầu của nhiều siêu thị và chuỗi bán lẻ lớn. Xu hướng trong tương lai sẽ ngày càng phổ biến hơn.
Q: Thịt có chứng nhận có thực sự an toàn hơn không? A: Chứng nhận VietGAP hoặc HACCP đảm bảo quy trình sản xuất tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn. Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng cần kiểm tra các yếu tố khác như hạn sử dụng, điều kiện bảo quản.
Q: Mua thịt ở đâu an toàn nhất? A: Ưu tiên siêu thị lớn có hệ thống kiểm định chặt chẽ. Nếu mua ở chợ truyền thống, chọn quầy uy tín, có giấy phép, và hỏi rõ nguồn gốc.
Q: Làm thế nào để biết trang trại có chứng nhận VietGAP? A: Kiểm tra trên website của Cục Chăn nuôi hoặc Cục Trồng trọt, nơi công bố danh sách các cơ sở được cấp chứng nhận. Ngoài ra có thể kiểm tra qua mã số trên chứng nhận.
Q: Tồn dư kháng sinh có nguy hiểm không? A: Có. Tiếp xúc lâu dài với kháng sinh qua thực phẩm có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị khi mắc bệnh. Đặc biệt nguy hiểm với trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi.
An toàn thực phẩm chăn nuôi không chỉ là trách nhiệm của một bên mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Việc áp dụng các tiêu chuẩn như VietGAP và HACCP là bước đi quan trọng, nhưng để thành công cần có sự cập nhật kiến thức liên tục và học hỏi từ những mô hình thành công.
Với những nông dân và doanh nghiệp chăn nuôi đang tìm kiếm hướng đi bền vững, việc đầu tư vào an toàn thực phẩm không chỉ là tuân thủ quy định mà còn là chiến lược kinh doanh thông minh. Lợi ích dài hạn về kinh tế, thương hiệu và khả năng cạnh tranh là rất đáng kể.
Để triển khai thành công các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, nông dân và doanh nghiệp cần tiếp cận với những kiến thức mới nhất, công nghệ tiên tiến, và kết nối với các chuyên gia hàng đầu trong ngành. VIETSTOCK 2026 – Triển Lãm Quốc Tế Chuyên Ngành Chăn Nuôi, Thức Ăn Chăn Nuôi & Chế Biến Thịt tại Việt Nam sẽ là nơi lý tưởng để thực hiện điều này.
Với dự kiến quy mô 300 thương hiệu, 13.000 khách tham quan chuyên ngành đến từ nhiều quốc gia, trên diện tích trưng bày lớn hơn bao giờ hết, VIETSTOCK 2026 mang đến cơ hội:
Thời gian: 21 tháng 10 đến 23 tháng 10 năm 2026
Địa điểm: Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn (SECC), 799 Nguyễn Văn Linh, TP. Hồ Chí Minh.
Đăng ký ngay để nắm bắt cơ hội phát triển và kết nối trong ngành chăn nuôi:
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Ban tổ chức: